बंडी - भाग: शेवटचा

बंडूला देहदंड झालेला. म्हणजे कुठल्याही दिवशी आता त्याच्या मृत्यूची तारीख ठरणार होती. तरीही आपण निर्दोषच आहोत. आणि ते सिद्ध होईपर्यंत आपण लढू, यावर बंडू ठाम होता. आणि बंडू सोडून जवळपास सर्वांचं मत असं होतं की बंडू सुटणार तर नक्कीच नाही! फार फार तर देहदंड बदलून जन्मठेप होईल. बंडूला जेव्हा देहदंड सुनावला, तेव्हा जजने सांगितलेलं की "मित्रा, तुझ्यासारखा हुशार मुलगा इथे कधीतरी वकील म्हणून आला असता तर मला खूप आवडलं असतं. पण तू खरंच वाट चुकलास."
.
देहदंड झाल्यानंतर बंडूला आता तुरुंगाच्या वेगळ्या भागात हलवलं. तिकडे त्याच्यावर दाखल झालेल्या बाकीच्या गुन्ह्यांसाठी तारखा पडतच होत्या. त्यावर चर्चा उपचर्चा होतच होत्या. आणि यामध्ये महिने गेले. म्हणजे खरंच महिने गेले. बंडूच्या कोठडीमध्ये सगळे देहदंड झालेले कैदी असल्यामुळे तिथे सहसा कोणालाही भेटायची परवानगी मिळणं मुश्किल होतं. आणि तीही मिळाली तर पाच ते दहा मिनिटंच मिळायची. आणि हे असं असताना, बंडूने थेट वेगळ्याच पातळीवरचा परफॉर्मन्स दिला. बंडू फॅमिलीवाला झाला. बंडूला मुलगी झाली. नवरा, बायको आणि छोटं बाळ यांचा तुरुंगाच्या कोठाडीच्या बॅकड्रॉप वर काढलेला हसरा फोटो लवकरच पेपरात झळकला. बंडूकडच्या गुड न्युजची न्युज देशभर झाली. आणि बंडू तुरुंगात असताना असं झालंच कसं? याला घेऊन बाकी कुठे कुठे कशी कशी बोंबाबोंब झाली तो भाग वेगळा.
.
बंडूला कोर्टात सुरु असलेल्या कला अजून तशाच सुरु होत्या. त्याचे वकील तसेच त्याच्यावर वैतागलेले होते. एकूण काय तर पूर्वीपेक्षा फारसं काही बदलेललं नव्हतं. स्वतःचं थोडं फार भलं करून घ्यायच्या मोजक्याच संध्या आता त्याच्याकडे उरलेल्या. पण त्यासाठी गुन्हे मान्य करणे ही पहिली पायरी होती. अहो पण मी शेंगदाणे खाल्लेच नाहीत तर मी टरफलं का उचलू? या तत्वावर बंडू अडून बसलेला. त्याला नव्हती माफी मागायची. त्याला नव्हती कबुली द्यायची. आणि एव्हाना पोलीस काय आणि कोर्ट काय, सगळ्यांचं म्हणणं होतं की टरफलं उचलणं एवढं साधं प्रकरण नाहीचे हे. त्यांच्या दृष्टीने एका भयंकर गंभीर गोष्टीचा उलगडा होत होता. पण बंडू कडून अजिबात काहीही बाहेर पडत नव्हतं. पोलिसांनी तर बंडूचा अभ्यास करण्यासाठी मानसोपचार तज्ञ् पण बोलावले होते. बंडू सगळ्यांशी गप्पा मारत बसे.
.
बऱ्याच लोकांनी बरेच प्रयत्न केले. बंडू बरोबरच्या गप्पा रेकॉर्ड केल्या, त्या अभ्यासायला दिल्या. या दरम्यान एक दोन वेळा बंडूची शेवटची तारीख पण ठरून पुढे गेली. गोष्टीमध्ये पाहुणे कलाकार म्हणून ह्युमन राईट्स वाले पण घुसून झाले. पण कोर्टाला, पोलिसांना आता पुरे झालेलं. "अजून वेळ दिला याला म्हणजे हा करतोय अजून घुमिव गाडी रचिव किस्सा!" हे त्यांचं म्हणणं.
.
आणि या चढाओढीत आता परत एकदा शेवटी तारीख ठरली. आता काही बदलणार नाही असंही कोर्टानं सांगितलं. आता फारसे पर्याय उरले नव्हते. मग बंडूवरच्या आरोपांचं काय? त्यांची उत्तरं कुठं मिळालीत? केवढे केवढे गंभीर आरोप, असेच अनुत्तरित ठेवून अटोपणार की काय? असं वाटेल तोपर्यंत बंडूने जाहीर केलं की त्याला व्यक्त व्हायचंय. काही आहे की जे अजून त्याने सांगितलं नाही आहे. कोर्टाने ताबडतोब सांगितलं की, "झाला तितका तमाशा बस झाला. तुला सांगायचंय तर सांग बापड्या पण काहीही सांगितलंस तरी यावेळी तारीख बदलणार नाही आहे. त्यामुळे ठरलेल्या तारखेच्या आधी सांगितलंस तर ऐकू. नाहीतर टाटा बाय बाय." हा माणूस अर्धवट सांगून परत लांबड लावत बसणार, याची त्यांना भीती होती. आता लोक, वृत्तपत्रं, नेतेमंडळी, सगळ्यांकडून दबाव पण वाढत होता.
.
ठरलेल्या दिवशी पहाटे लोक तुरुंगाच्या बाहेर जमा झाले. काहींनी आतिषबाजी केली. तुरुंगाच्या बाहेरून दिसणार काहीच नव्हतं. पण तरीही टीव्ही चॅनेलवाले लोक कधीपासून बाहेर कॅमेरे आणि अँटेना लावून बसून राहिले. बंडूला इलेक्ट्रिक शॉक देण्यासाठी सकाळी सात का आठची वेळ ठरली होती. टीव्हीवर अखंड लाईव्ह बडबड सुरु होती. सगळीकडे चैतन्य पसरलेलं. बंडूच्या मृत्यूकडे सगळे डोळे लावून होते. लोकांची आरडा ओरड, जल्लोष, तुरुंगाच्या आत पर्यंत ऐकू येत होता.
.
या सगळ्या तमाशाकडे बघून बंडू म्हणाला, "...आणि त्यांचं म्हणणं आहे की मी वेडा आहे? मला मारलं की यांचे प्रश्न मिटतील?" पण आता बंडूचं ऐकणारं, त्यावर प्रतिक्रिया देणारं कोणी नव्हतं.
.
ठरल्या प्रमाणे, ठरल्या दिवशी, ठरल्या वेळी, बंडूला इलेक्ट्रिक खुर्चीमध्ये बसवला, आणि एक विषय संपवला.
.
.
.
दोन दिवस आधी, बंडूने आपण केलेल्या गुन्ह्यांचा कबुलीजबाब दिलेला. त्याने सुमारे तीसच्या आसपास खून केलेले असं सांगितलं. त्या खूनांचे तपशील सांगितले. पोलिसांच्या मते बंडूने शंभर तरी खून केले असावेत असा अंदाज होता. पण तीस ते शंभर पर्यंतचा प्रवास करायला वेळ उरला नव्हता. बंडूने त्याने केलेल्या खुनांची निघृण वर्णनं, आणि मृत शरीरांचे अजून माहिती नसलेले खुलासे पण केले. त्याच्या बोलण्यात पश्र्चाताप नव्हता. भीती नव्हती. वेडसरपणा नव्हता. हे झालं हे असं झालं. हे एवढंच होतं. असं का केलंस बाबा? या प्रश्नाचं समाधानकारक उत्तर नव्हतं. पण उत्तराने समाधान झालं नाही तर तो प्रश्न बंडूचा नव्हताच.
.
.
.
ता.क.
नेटफ्लिक्सवर टेड बंडी नावाच्या कुख्यात सिरीयल किलर वर बनवलेली डॉक्युमेंट्री आहे. शक्य असेल तर अजिबात बघू नका. खूप अस्वस्थ करणारी गोष्ट आहे. पण खरी घडलेली गोष्ट आहे. सत्तर ऐशीच्या दशकातला अमेरीकेला हादरवून टाकलेला हा किस्सा.
.
.
.
.

बंडू - भाग: अधल्या मधल्याच्या खूप पुढचा

.
.
.
बंडू आणि त्याचे किस्से याला आता उधाण आलेलं. कोर्ट कचेऱ्याच कशाला, पण आता तुरुंगवास पण झालेला. तुरुंगवास कुछ रास नहीं आया म्हणून, तुरुंगातून एक दोन वेळा पळ काढून पण झालेला.
.
.
बंडूवरचा एकही आरोप पूर्णपणे सिद्ध झालेला नसला तरी त्याच्या नावावर निरनिराळे गंभीर गुन्हे मात्र दाखल होतच होते. पण बंडूही कमी नव्हता. आता तोही सराईत बनलेला. प्रत्येक नवा आरोप आणि त्यावर सुरु होणारा खल जणू काही त्याला सुखावतोय की काय, असं काही लोकांना वाटू लागलं. इतक्या लोकांच्या इतक्या नजर आपल्यावर खिळलेल्या आहेत हे बंडूच्या कल्पनेच्याही बाहेरचं होतं. बंडूच्या आयुष्याचं थेट प्रक्षेपण सुरु होतं. अख्ख्या देशभरात बंडूची चर्चा होती. त्याच्या छोट्या मोठ्या गोष्टींचं विश्लेषण सुरु होतं. काय खाल्लं, काय पिलं, काय म्हणाला, कसं म्हणाला, या सगळ्याचं! आणि आपण केलेली एक एक कृती, बारकाईने सर्वांसमोर येतेय, घराघरांत पोहोचतेय, याची बंडूला तिकडे वेगळीच नशा चढत होती.
.
.
बंडूच्या वकिलांचं काम मात्र यामुळं अवघड होत होतं. हा माणूस पायावर कुऱ्हाड नाही तर कुऱ्हाडीवर नाचतोय अशीच स्थिती होती. याला वाचवणार तरी कसं? काहीच नाही तर, कमीत कमी बोल, तोंड बंद ठेव, मग कमीत कमी शिक्षा होईल, हा वकिलांचा प्रयत्न. पण बंडू कोर्टात स्वतःच वकील होऊन प्रतीपक्षाची उलटं तपासणी घ्यायचा! एकदा वकिलाने सांगितलं की मला नाही घ्यायची याची केस! आम्ही नाही जा!
.
.
कारण, बंडूने केलेल्या उलट तपासणी मध्ये साध्य काहीच व्हायचं नाही. नुसताच तमाशा व्हायचा. हे करून बंडू स्वतःला वाचावतोय की उगाच थिअट्रिक करून दाखवतोय याचा हिशोब पण नाही लागायचा. बंडूचे हातवारे केलेले फोटो मात्र पेपरातून झळकत राहायचे. तसं बंडूला सरकारने दिलेला वकील कधीच मान्य नव्हता. तसं वकिलालाही बंडू मान्य नव्हताच म्हणा. पण आता करताय काय? बदल पण शक्य नव्हता. काहीच नाही तर वकिलाने नंतर थेट पुस्तकच लिहून टाकला काही वर्षांनी. की काय दिमाग को शॉट लावलेला बंडूनं म्हणून. बंडू काही वाचणार नाही हे बंडूच्या वकीलाला सुद्धा वाटायचं. आणि म्हणूनच तो बंडूला नको होता. "माझी केस मी लढणार. आणि मी सुटून बाहेर येणार." हे बंडूचं ठरलं होतं. मग ते ठेचकळत का असेना.
.
.
एकच वेळी खूप वेगवेगळ्या गोष्टी सुरू होत्या.
बंडूवर सबूत पे सबूत दाखल होत होते. नवनवीन आरोप पण लागतं होते.
बंडूसारखा चार्मिंग गुन्हेगार कटघरेमें बघायला कॉलेजमध्ये जाणाऱ्या मुली पण कोर्टात हजेरी लावू लागल्या होत्या.
बंडूची आई सगळ्यांना हर समय सांगत होती की कसा तीचा मुलगा निर्दोषच आहे.
आणि तिकडे बंडूने आउट ऑफ़ नो व्हेअर कोर्टात आपल्या जुन्या मैत्रिणीला कटघऱ्या मध्ये बोलावून प्रपोज करूँ टाकला.
.
.
घ्या. म्हणजे अरे, स्थळ काय? वेळ काय? आपलं चाललंय काय? पण बंडूच्या गोष्टीत या सगळ्याची सांगड होतीच कधी? बंडू पोलिसांची किंवा एकूणच न्याय व्यवस्थेची चेष्टा करतोय असा सूर कधीपासून बळावत होता. एकही गुन्हा अजूनही सिद्ध नसला तरी त्याच्याबद्दलची सहानुभूती पार संपून गेलेली. "बंडू नराधमच आहे का?" या प्रकारच्या बातम्या कधीपासून छापून येत होत्या. पण त्याचबरोबर बंडूची घरोघरी पसरणारी प्रसिद्धी मात्र कमी होत नव्हती. सगळाच गुंता. सगळंच अशुद्ध.
.
.
बंडूने भर कोर्टात प्रपोज करून आता वेगळाच चाप्टर सुरु केलेला. टेक्नीकली, कोर्टात सगळ्यांच्या साक्षीने बंडूचं लग्न झालेलं. बंडू वेगळ्याच प्रकारच्या गृहस्थाश्रमात शिरणार होता. कारण या आगळ्या वेगळ्या लग्नानंतर दोन तीन तासांनी, त्याच कोर्टात, तिथेच बंडूला जज आणि ज्युरी किडनॅपिंग आणि खुनाच्या आरोपावरून देहदंड ठोठावणार होते!
.
आता तरी या माणसाला शुद्ध येईल का? हा प्रश्न होताच.
.
.
.
ता. क. पुढचा भाग शेवटचा.

बंडू - भाग १

एक होता बंडू. त्याला धरला पोलिसांनी. म्हणाले रात्री बीन हेडलाईट लावता कोणी गाडी घेऊन जातं का? मग बंडूला घेऊन गेले की पोलीस स्टेशनवर. बंडूला वाटलं थोडी समज देतील, दंड करतील आणि सोडून देतील. त्याने हॅलो केला स्टेशनमधल्या लोकांना. प्रश्नांची उत्तरं दिली. आणि बसला वाट बघत. पण इकडं पोलिसांच्या डोक्यात भलतीच ट्यूब पेटत होती. त्यांनी डोकं लावलं, आणि दिला एकमेकांना हाय फाईव्ह. म्हणाले आपल्याला हवा तसाच माणूस सापडलाय आणि थेट kidnapping ची केस टाकली की बंडू वर! बंडूच्या दिमाग को शॉट! त्याने तिथून दोन चार लोकांना पॅनिक होऊन फोन केले, म्हणाला मला धरलंय बघा यांनी उगाच! पण काही फायदा नाही झाला.


बंडूला तात्पुरता सोडला पण मग स्टेशन वाऱ्या सुरूच झाल्या दिवसापासून. पेपरात लै काय काय छापून यायला सुरू झालं. तसा बंडू हरहुन्नरी होता. त्याच्या प्रत्येक हुनरला धरून मग बातम्या यायला सुरु झाल्या. गालावर खळी पडायची त्याला, तर कोणीतरी लिहिलं, "बघा किती साधा दिसतो पण तरीही...". बंडूने एका राजकीय पक्षासाठी काम केलेला. रॅली मध्ये, प्रचारामध्ये भाग घेतलेला. मग एका पेपरात आलं अमक्या पक्षाचा कार्यकर्ता, kidnapping मध्ये पोलिसांच्या ताब्यात! तिसऱ्या पेपरला समजलं की बंडू परड्यातल्या देवळात नियमित जायचा. तिथल्या लोकांशी हसत खेळत बोलायचा. मग त्यांनी छापलं, तमक्या मंदिराचा सेवक धरला गेला kidnapping च्या केस मध्ये! आणि कोणा पेपरला दिसलं की बंडू लॉ शिकतो. कॉलेजला जातो. मग त्यांनी त्यावर बातमी छापली. एकूण काय? बंडू तुरुंगामध्ये गेल्यामुळे सगळीकडे उत्साहाचं वातावरण निर्माण झालं. लोक क्रिएटिव्ह झाले. स्टोरी टेलर झाले. पण काही लोक क्रांतिकारी पण झाले.


बंडूला ओळखतो की मी! म्हणणाऱ्या लोकांनी छोटा मोठा मोर्चाच काढला. म्हणाले उगाच काय बंडूला धरलाय. त्याची सोडवणूक झालीच पाहिजे. पोलीस डिपार्टमेंटला दिलेल्या केस सोडवत नाहीत, मग असं कोणाकोणाला अडकवतात! अरे बंडूची बॅकग्राऊंड बघा, इकडं तिकडं विचारा! बंडू किडनॅपिंग करणार? काहीही काय?


पण हा उत्साह किती काळ टिकणार हो? पोलीस इकडे ठाम होते. म्हणाले लोकांना काय जातंय कल्ला करायला. आमच्याकडे सबुत आहे की बंडूने प्रयत्न केलेला एका पोरीला पळवायचा. त्या पोरीने बंडूला ओळखलंय. घेऊन गेले बंडूला कोर्टात. लोकांनी गर्दी केली कोर्टाबाहेर. आणि झाली गोष्ट सुरु! या गोष्टीला आता लवकरच और एक, और एक करत पुरवण्या लागणार होत्या. लवकरच गोष्ट देशभर पसरणार होती. गडे मुर्दे बाहेर येणार होते.


आणि बंडू... त्याचं काय सुरू होतं, त्यालाच माहिती!




ता.क. ही गोष्ट थोडी जुनी आहे, पण सत्य घटनांवर आधारित आहे. आता एक्को ही कहानी पर बदले जमाना हे असतंच की. त्यामुळं खूप साऱ्या गोष्टींमध्ये घटनांमध्ये साधर्म्य सपडेलच तुम्हाला. त्यामुळे स्थळ, काळ, वेळ वगैरे शेवटाला बघू.